این مقاله را به اشتراک بگذارید
همه ما به خوبی با عباراتی همچون “لاستیک” و تایر آشنایی داریم و میدانیم این قطعات دایره شکل مشکی رنگ از اهمیت بالایی در به حرکت درآوردن خودرو برخوردارند. لاستیک یا همان تایر تنها اجزای خارجی اتومبیل است که تماس مستقیم با سطح زمین پیدا میکند. این قطعه به شکل دایره وار در چهار قسمت خودرو نصب شده و تعادل مناسبی را نیز برای استقرار بدنه اتومبیل بر روی زمین در هر دو حالت ساکن و متحرک به وجود میآورد. این قطعه خارجی وظایف متعددی و همچنین تاثیر بسیار مهمی در کیفیت حرکت و تماس بدنه خودرو با سطح زمین را دارد. به همین دلیل، همچون عضوی از بدن اتومبیل شما به حساب میآید. بدون وجود لاستیک ها، خودرو اصطلاحا ناقص خواهد ماند.
تایرها چگونه ساخته میشوند؟
برای شرح چگونگی تولید تایر ابتدا نیاز است با اجزای تشکیلدهندهی آن آشنا شویم.
ساختار تایر خودرو
تایر خودرو از اجزای مختلفی تشکیل شده است که وجود هر یک برای عملکرد صحیح و ایمن آن حیاتی است. تایرها ساختاری لایهای دارند که در تصویر زیر بهخوبی به نمایش درآمدهاند.
طوقه
طوقه حلقهای از چند رشته فولاد با استحکام بالا است که روی آن پوششی از لاستیک قرار دارد. این رشته ها از استحکام بالایی برخوردارند و وظیفه اصلی آنها موقعیت دهی، هم مرکز کردن تایر و رینگ و همچنین جذب نیروهای وارد شده توسط رینگ میباشد.
بدنه
بدنهی تایر از چندین لایهی تنیدهشده تشکیل شده است. معمولترین لایهی مورد استفاده نخهای پلیاستر است. در لاستیکهای رادیال این نخها بهصورت عمود بر آج تایر قرار گرفتهاند. در تایرهای قدیمیتر، نخها با زاویهای خاص نسبت به آج قرار میگرفتند. در نهایت لایههای تنیده شده با لاستیک پوشانده میشوند تا علاوهبر پیوند با سایر لایهها، بتوانند هوا را درون تایر محبوس کنند. گاهی استحکام تایرها با تعداد لایههای بدنهی آنها سنجیده میشود. در بیشتر خودروها از تایرهای دو لایه استفاده میشود، اما در تایر هواپیماهای تجاری بزرگ تعداد لایهها به ۳۰ و بیشتر نیز میرسد.
تسمه
تسمهها لایهای از رشتههای فولادی هستند که درست زیر آج تایر قرار گرفتهاند. وظیفهی تسمهها تقویت استحکام تایر مقابل پنچری و همینطور حفظ سطح صاف و مناسب هنگام تماس لاستیک با سطح جاده است.
لایههای اضافی پلیاستر
بعضی تایرها دارای یک یا دو لایهی اضافی از پلیاستر هستند که سبب میشود سایر لایهها با استحکام بیشتری در کنار یکدیگر قرار گیرند. این لایههای اضافی بیشتر در تایرهای مخصوص سرعتهای بالا دیده میشود.
دیواره جانبی
دیوارهی جانبی در تایر نقش حفظ استحکام جانبی را برعهده دارد. این بخش برای مراقبت از سایر لایهها و همینطور محافظت جانبی تایرها و حفظ هوای درون تایر حیاتی است.
آج
آج یا همان دندانه تایرها الگو هایی هستند که به منظور ایجاد اصطکاک هنگام برخورد لاستیک با زمین تعبیه شده اند. آج ها ترکیبی از چند لایه پلاستیک مصنوعی و طبیعی هستند.
بخوانید: لوازم مصرفی خودرو کدامها هستند و چه زمانی باید آنها را تعویض کرد؟
انواع تایر
لاستیکها بر حسب کاربرد و ساختاری که دارند به دسته بندی های مختلفی تقسیم میشوند:
- تیوب دار (بایاس)
- تیوبلس (رادیال)
- روتیشن یا جهت دار
حروف و اعداد درج شده بر روی تایرها
-
P
حرف P کوتاه شده کلمه P-Metric است. این حرف نشان میدهد که لاستیک برای خودروهای سواری، کراس اوورها و وانتهای سبک طراحی شده است.
-
T
این حرف نشان دهنده این است که تایر مورد نظر به عنوان یدکی مورد استفاده قرار میگیرد.
-
LT
اگر در اول سایز حروف LT را مشاهده کردید به این معنی است که تایر بر اساس سیستم LT – Metric اندازه گیری شده است. و نشان می دهد که تایر برای کامیونهای سبک که قادر به حمل بارهای سنگین هستند و یا SUV ها طراحی شده است.
-
R
وجود این حرف بر روی لاستیکها حاکی از معرفی روش ساخت تایر میباشد. حرف R بیانگر رادیال یا تیوبلس بودن تایر میباشد.
-
D, B
تایرهای بایاس یا همان تیوب دار با این حرف نشان داده میشوند.
-
A, B, C, AA
درجه بندی لاستیکها بر حسب کیفیت و میزان مقاومت آنها در دفع حرارت و عدم جذب بر اساس این حروف نشان داده میشود. همچنین، میزان چسبندگی تایرها بر روی سطوح لغزنده و آسفالت نیز با این حروف قابل تشخیص است.
-
M&S, M+S, MS
وجود چنین حروفی بر روی تایر نشان دهنده توانایی و قابلیت حرکت تایر در برف و گل میباشد. به عبارت دیگر، این تایرها با عنوان چهار فصل نیز شناخته میشوند.
-
پهنا یا عرض لاستیک
اولین عددی که بعد از حروف P یا LT ظاهر میشود مربوط به پهنای لاستیک است. و واحد اندازه گیری آن میلی متر میباشد. یعنی تایری با سایز P 225/70 R16 عرض یا پهنای معادل 225 میلیمتر دارد. پهنای تایر هرچه بیشتر باشد باعث میشود، تا هندلینگ و عملکرد بهتری با خودرو داشته باشید.
-
قطر یا سایز رینگ لاستیک
آخرین عدد نشان دهنده قطر رینگی است که می توانید تایر را بر روی آن نصب کنید ، به عنوان مثال تایر 205/55 R16 را فقط می توان بر روی رینگ 16 اینچی نصب کرد .
-
فاق یا دیواره لاستیک
دیواره یا فاق لاستیک از تاثیر گذارترین قسمتهای یک تایر به حساب میاد. و تاثیر مستقیمی بر عملکرد خودرو دارد. هرچه اندازه دیواره لاستیک کمتر باشد، عملکرد و هندلینگ خودرو در پیچها و سرعتهای بالا، بهبود بسیار خوبی پیدا میکند. نسبت پهنا به ارتفاع یا فاق لاستیک، با تقسیم ارتفاع لاستیک به پهنای آن به دست میآید. ولی به طور خلاصه فاق لاستیک درصدی از پهنا یا عرض آن است که به صورت زیر می تونید حساب کنید.
اندازه دیواره یا فاق به میلی متر = 100 ÷ اندازه فاق × پهنا