Henry Ford – هنری فورد زاده ۳۰ ژوئیه ۱۸۶۳ – درگذشته ۷ آوریل ۱۹۴. کارآفرین، مخترع، نویسنده و نظریهپرداز آمریکایی بود که شرکت خودروسازی فورد را در سال ۱۹۰۳ تأسیس کرد. وی مخترع خط تولید صنعتی است که نخستین بار با هدف تولید خودروی ارزانقیمت خط تولید را به کار گرفت. او نه تنها انقلابی در صنعت اروپا و آمریکا ایجاد کرد، بلکه ترکیب تولید انبوه کالا، دستمزد بالا برای کارگران و قیمت پایین پیشنهادی او چنان تأثیری بر اقتصاد و جوامع قرن بیستم ایجاد کرد که آن را فوردیسم نامیدند. فورد دیدگاهی جهانی داشت و مصرفگرایی را باعث صلح در جهان میدانست. هنری فورد به یکی از مشهورترین و متمولترین مردان تاریخ صنعت تبدیل شد. او پس از مرگ، تمام ثروتش را به بنیاد فورد بخشید، اما ترتیبی داد که خانوادهاش برای همیشه کنترل آن را در دست داشته باشند. فورد در کنار فعالیتهای صنعتی و اقتصادی، یک نظریهپرداز و نویسنده ماهر نیز بود.
بخوانيد: تاريخ ساخت خودرو
او در ۳۰ ژوئیه ۱۸۶۳ در یک مزرعه در گرین فیلد تاونشیپ (در نزدیکی دیترویت، میشیگان) به دنیا آمد. پدر او ویلیام فورد نام داشت و اصلیت او به غرب انگلستان بازمیگشت. مادر او ماری لیتوگت فورد بود، که از خانوادهای بلژیکی بود. او دو برادر و دو خواهر داشت. فورد علاقه بسیاری به ابزار مکانیکی داشت. در ۱۵ سالگی به باز و بسته کردن و تعمیر ساعت همسایگان و آشنایان میپرداخت. پس از مرگ مادرش در سال ۱۸۷۶ او بسیار آشفته شد. پدر او انتظار داشت که او مزرعه خانوادگی را پس از پدر مدیریت کند اما او از کار در مزرعه متنفر بود. او سپس نوشت: «من هیچوقت علاقهای به مزرعه نداشتم… تنها مادری را که در آن مزرعه بود دوست داشتم.»
در سال ۱۸۷۹ او مزرعه را رها کرد و برای کار با ماشینهای صنعتی به دیترویت رفت. او سپس به مزرعه در دیربورن بازگشت و متخصص کار با موتورهای بخار وستینگهاوس شد. سپس توسط وستینگهاوس برای تعمیر موتورها استخدام شد.
فورد با کلارا آلا بریانت در سال ۱۸۸۸ ازدواج کرد. او مخارج خانواده خود را با مزرعه داری و آسیاب تأمین میکرد. در سالهای بعد، صاحب پسری شد، که نامش را ادزل نهاد.
سال ۱۸۹۱ فورد به عنوان مهندس در شرکت روشنایی توماس ادیسون مشغول به کار شد.
در این هنگام مالکومسون سرمایهگذاران جدیدی را به شرکت آورد و برادران دوج را متقاعد کرد که بخشی از شرکت جدید را قبول کنند. این شرکت جدید در سال ۱۹۰۳ با ۲۸۰۰۰ دلار سرمایه به نام شرکت موتورسازی فورد تغییر نام داد. سرمایهگذاران اولیه فورد و مالکومسون، برادران داج، دایی مالکومسون جان گری، منشی مالکومسون جیمز کوزنز و دو وکیل مالکومسون جان اندرسون و هوراس رکهام بودند. فورد خودرو جدیدی به نمایش درآورد که توانست بر روی یخ دریاچه سنت کلیر سرعت ۱۴۷ کیلومتر در ساعت را ثبت کند. با این موفقیت بارنی الدفیلد این خودرو جدید را ۹۹۹ نام داد و با آن به مسابقه در همه ایالات متحده پرداخت. این کار باعث شهرت فورد در همه آمریکا شد.
در اکتبر سال ۱۹۰۸ فورد مدل تی به بازار عرضه شد. این مدل دارای غربیلک فرمان در سمت چپ بود. پس از آن همه کارخانجات دیگر نیز اینکار را تقلید کردند. در این مدل، همه موتور در یک بسته قرار داشت و چهار سیلندر در یک بخش ثابت بودند. این خودرو بسیار ساده برای رانندگی مناسب و تعمیر کردن آن نیز بسیار ارزان بود. قیمت آن در سال ۱۹۰۸، ۸۲۵ دلار بود (معادل ۲۱۳۴۰ دلار امروزی) و با کم شدن قیمت تا سال ۱۹۲۰ بیشتر رانندگان آمریکایی، رانندگی را با مدل T یادگرفته بودند.
سپس فورد به تبلیغات بسیاری در دیترویت پرداخت تا مطمئن باشد که همه روزنامهها و مجلات تبلیغی از محصول او دارند. فورد همچنین با فروشندگان محلی روابط خوبی برقرار کرد و خودرو خود را در همه شهرهای آمریکای شمالی پخش کرد. این فروشندگان از سود فروش خودروها به ثروت بسیاری رسیدند.
در سال ۱۹۱۴ تولید از ۲۵۰٫۰۰۰ دستگاه در سال عبور کرد. در سال ۱۹۱۶ قیمت خودرو به ۳۶۰ دلار کاهش یافت (معادل ۷۰۲۰ دلار در ۲۰۰۸). اینکار باعث افزایش تولید به ۴۷۲٫۰۰۰ دستگاه در سال گردید. در سال ۱۹۱۸ نیمی از خودروهای ایالات متحده از مدل تی بودند.
با گسترش رقابت، فروش مدل تی در سالهای ۱۹۲۰ کاهش یافت. این امر باعث شد که فورد، مدل جدید خود به نام مدل ای را معرفی کند. در این زمان فورد به تقلید از رقیب خود جنرال موتورز شروع به تغییر مدل به صورت سالیانه کرد.
فورد به حسابداری اعتقادی نداشت و او تبدیل به یکی از ثروتمندترین مردان جهان شد، بدون اینکه حتی یکبار حسابرسی کند.
فورد به بازدهی بالا اعتقاد داشت. او معتقد بود که بسیاری از شرکتها کاری را که مناسب 100 نفر است به 300 نفر میدهند. او معتقد بود که باید بهترین کارگران را نگهدارد.
در سال 1914 فورد همه شرکتها را با پیشنهاد حقوق ۵ دلار در روز – معادل 120 دلار در روز امروزی – شگفت زده کرد. این مقدار بیش از دو برابر حداکثر حقوق در دیگر شرکتها بود. این کار بسیار سودآور بود، که باعث شد بهترین مکانیکها برای کار به شرکت او هجوم آورند. این کار باعث افزایش بازدهی، کاهش هزینه آموزش و افزایش تخصص گشت. فورد همچنین ساعات کاری را کاهش داد.
اینکار باعث شد که رقیبان فورد مجبور شوند که حقوقها را افزایش داده یا بهترین کارکنان خود را از دست دهند. او همچنین به کارگرانی که دارای شرایط کافی بوده و بیشتر از ۶ ماه کار کرده بودند بخشهایی از سهام شرکت را واگذار میکرد.
به دلیل اینکه این قوانین بسیار سختگیرانه بود، درصد کمی از کارگران شرایط لازم برای گرفتن سهام را داشتند. دخالت فورد در زندگی شخصی کارگران بحث برانگیز بود و او سپس از بخشهای بحث برانگیزتر آن دست کشید. در سال ۱۹۲۲ او از بسیاری سیاستهای پیشین پدرانه خود دست کشید.
فورد به شدت با اتحادیههای صنفی مخالف بود. او معتقد بود این اتحادیهها به شدت توسط بعضی رهبران مورد تأثیر قرار میگیرند که در نهایت کارهایی به ضرر کارگران انجام میدهند. وی معتقد بود این اتحادیهها با سختگیری قصد جلوگیری در پیشرفت کار و بازدهی بالا را دارند. فورد همچنین معتقد بود که رهبران این اتحادیهها برای منافع شخصی از بحرانهای مالی سوء استفاده میکنند.
