بیش از یک و نیم قرن است که بنزین خودرو به عنوان یکی از مهمترین مایعها در زندگی انسان شناخته میشود و حتی حالا که شرکتهای خودروسازی دنیا با سرعت زیادی به سمت برقیسازی خودروهایشان حرکت میکنند، هنوز هم بنزین یکی از مهمترین و راهبردیترین سوختهای خودرویی شناخته میشود. بنزین ماشین در عین سادگی دارای ریزهکاریهای زیادی در ساختار و کارکرد است که باعث تفاوتهای زیادی در کیفیت کاری آن نیز میشود. بنزین سوپر یا معمولی؟ انتخاب شما چیست؟ مهمترین تفاوت بنزین سوپر و معمولی چیست؟ بنزین سوپر چه مزیتهایی نسبت به بنزین معمولی دارد؟ برای پاسخ به این سوالات تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
بنزین چیست؟ این سوخت را نخستین بار در آلمان «بنزین» نامیدند. بر خلاف تصور برخی که فکر میکنند نام بنزین از نام برتا بنز (Bertha Benz) گرفته شده، این نام از ماده شیمیایی بنزن میآید. در بسیاری از کشورها و زبانها نیز نام آن بنزین یا بسیار شبیه به بنزین است. برخی از کشورهای انگلیسی زبان به این سوخت، پترول میگویند. در برخی از کشورها مثل منطقه آمریکا شمالی، گازولین نام دارد.
بنزین ماشین یکی از فرآوردههای مهم پالایش نفت خام به حساب میآید که در دمای ۷۰ تا ۱۷۵ درجه سانتیگراد تقطیر میشود و محتوی هیدروکربنهای C ۵ تا C ۱۲ میباشد. حدود ۱۵ درصد از نفت خام را بنزین تشکیل میدهد. در موتورهای احتراقی بکار میرود. بنزین معمولی مجموعهای از هیدروکربنهایی مانند پارافینها (آلکانها)، نفتنها (سیکلو آلکانها) و اولفینها (آلکنها) است؛ ولی میشود اکتانها (C ۸ H ۱۸) را به عنوان یکی از ترکیبات مشخص در بنزین دانست.
عدد اکتان، پارامتری برای نشاندادن قابلیت متراکم شدن سوخت در موتور پیش از شروع احتراق است. سوخت خودرو، زمانی عملکرد بهتری از خود نشان میدهد که بلافاصله پس از جرقهزدن شمع ماشین، مشتعل شود و شعله آن سرتاسر محفظه احتراق را در حالت آرامسوز فرا گیرد؛ نتیجه این فرآیند، شروع موج انفجاری قوی و یکنواختی میشود که ما شاهد این یکدستی در بنزینی هستیم که دارای عدد اکتان بالای مختص همان وسیله نقلیه است.
از طرفی بنزینی با عدد اکتان کمتر نسبت به میزان توصیهشده به علت وجود قطرات ناهماهنگ تزریقی، موج انفجاری یکنواختی را ایجاد نمیکند؛ زیرا در این شرایط، حجم یکدستی از بنزین با زمانبندی مرتبی در محفظه مخصوص تزریق نمیشود. در نتیجه امواج احتراقی مخربی تولید میشود که اثر متقابلی بر هم میگذارند و منجر به خنثیشدن تاثیر هم میشوند. سپس فشار وارده بر محفظه، بالا رفته و دمای بالایی را تولید میکند که انرژی مکانیکی موتور را هدر میدهد.
فرق بنزین معمولی با نوع سوپر، تنها در میزان عدد اکتان آن است. همانطور که پیشتر گفتیم، هر چقدر میزان این عدد بالاتر باشد؛ بنزین دیرتر منفجر میشود و کمتر هدر میرود. عدد اکتان در بنزین سوپر 95 و در بنزین معمولی 87 است. اگر به خودرویی که به بنزین سوپر احتیاج دارد، بنزین معمولی زده شود، هر بار قبل از رسیدن پیستون به بالاترین نقطه در سیلندر، بنزین اشتعال پیدا کرده و پیستونی را که هنوز حرکت سر بالایی خود را کامل نکرده به پایین میراند. نتیجه آن، فشار به مجموعه پیستون، شاتون، میل لنگ و سوپاپ هاست و معمولاً با صدای خشنی همراه است. عدم توجه به این مورد در دراز مدت سبب آسیب به موتور و کاهش عمر مفید آن میشود.
هرچه ارتفاع از سطح دریا بالاتر باشد سوخت دیرتر دچار خودسوزی میشود که مانند این است که عدد اکتان بنزین بالاتر باشد.
اگر با خودروی خود به مناطق کمارتفاع همچون شمال کشور سفر کرده باشید حتما با افزایش شدید صدای موتور روبرو شدهاید. دلیل این اتفاق تاثیر ارتفاع بر اکتان سوخت است. با کاهش ارتفاع از سطح دریا، برای رفع این مشکل با تنظیم دلکوی خودرو، تنظیم موتور با دستگاه و فیلرگیری میتوان خودسوزی سوخت را در این خودروها مرتفع و صدا را برطرف کرد.
هرچه قدر که به میزان رطوبت هوا اضافه شود شاهد بالا رفتن عدد اکتان هستیم و همچنین هر چهقدر که دمای هوا کاهش پیدا کند دوباره شاهد افزایش این عدد اکتان خواهیم بود.
برای اینکه بدانید چه بنزینی برای خودرو شما مناسب است، بهتر است به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کنید و سعی کنید برای حفاظت از موتور خودرو، همیشه از بنزین سفارششده، استفاده کنید. رعایت این موارد ساده باعث افزایش سلامت موتور خودرو میشود و در هنگام فروش خودرو یا خرید ماشین دست دوم نیز میتواند راهگشا باشد.
فرق بنزین معمولی با نوع سوپر، در میزان عدد اکتان آن است. عدد اکتان در اکتان بنزین سوپر 95 و در اکتان بنزین معمولی 87 است.
در هوای گرم، هوای خشک و شهرهایی با ارتفاع کم نسبت به دریا (مانند: رشت، بوشهر، اهواز، ساری، قم و سایر) بهتر است از بنزین سوپر استفاده شود.
برای موتورهای توربو و همچنین خودروهای خارجی پیشنهاد میشود از بنزین سوپر استفاده کنید.
برای خودروهای گاز سوز پیشنهاد میشود پس از استفاده 3 ماه از گاز به عنوان سوخت، حتما از بنزین سوپر حداقل یک باک استفاده کنید. با این کار رسوبات موتور شسته شده و موتور نیز سرپا و سرحال میشود.