این مقاله را به اشتراک بگذارید
احتمالا برای شما هم بسیار پیش آمده که در هنگام رانندگی با مشکل جا نرفتن دنده و یا سخت جا رفتن آن روبرو شده باشید. گاهی نیز دنده بعد از جا رفتن، دوباره به حالت خلاص برمی‌گردد. علت این مشکل موارد زیادی می‌تواند باشد که برخی از آنها با یک سرویس دوره‌ای حل شده و خیلی جدی نیست، اما برخی برای شما و یا سرنشینان خودرویتان می‌تواند حادثه آفرین باشد. پس در این نوشته با ما همراه باشید تا با علل آن آشنا شده و درصدد رفع آن برآیید.
دلایل جا نرفتن دنده خودرو
۱. پایین آمدن سطح واسکازین گیربکس
در صورتی که میزان واسکازین گیربکس پایین آمده باشد و از حد استاندارد خود فاصله گرفته باشد، بعید نیست که با جا نرفتن دنده ماشین روبرو شویم. در این صورت ممکن است مایع و روغن واسکازین نشتی داشته یا بر اثر مرور زمان، نوبت به تعویض و شارژ مجدد آن رسیده باشد. به هر ترتیب کم شدن سطح این روغن، عملکرد دنده را مختل کرده و باعث می شود که دنده به خوبی در جای خود قرار نگیرد. با کاهش سطح روغن واسکازین، قطعات متحرک خودرو، روغن کاری درستی نشده و مشکلات این چنینی و حتی وخیم تر پیش خواهد آمد.
برای رفع این مشکل، لازم است که نوار گیربکس را بیرون بیاورید و ابتدا آن را به خوبی تمیز کنید. سپس دنبال کنید که اگر سطح روغن واسکازین پایین آمده است، آن را تا حد لازم پر نمایید. اما اگر متوجه شدید که رنگ روغن قهوه ای شده یا بوی سوختگی از آن به مشام می رسد، لازم است که روغن واسکازین را کامل تخلیه کرده و روغن نو جایگزین کنید.
و آن را تمیز کنید. هر از گاهی این اتفاق به دلیل کیفیت پایین روغنی که استفاده می کنید نیز می‌افتد. در این حالت حتما باید در نزدیک‌ترین زمان ممکن روغن واسکازین فعلی را با روغن با کیفیت و معتبر تعویض کنید.
بخوانید: روغن سوزی خودرو، دلایل و نشانه ها
۲. نقص سنسور الکترونیکی
در خودروهایی که مدل بالاتری دارند، انتقال توسط سیستم‌های رایانه‌ای پیشرفته کنترل می‌شود. اگر این سیستم با مشکل روبرو شود، می‌تواند در عملکرد دنده نیز اختلال ایجاد کند. برای رفع این مورد باید به تعمیرگاه‌هایی که ابزارهای تشخیصی پیشرفته دارند، مراجعه کنید. با رفع مشکل سنسور الکترونیکی، مشکل جا رفتن دنده مرتفع شده و همه چیز به وضع سابق بازخواهد گشت.
۳. اختلال در عملکرد دنده های خودرو
- عامل دیگر جا نرفتن دنده‌ها، اختلال در عملکرد آنهاست. بدین صورت که ممکن است تنظیم چرخ‌دنده‌ها برهم خورده باشد. اگر هنگام تغییر و جابه‌جایی دنده‌ها صدای عجیبی می‌شنوید مشکل از قرار گرفتن اشتباه دنده‌ها روی هم است. در کل بهتر است هنگام رانندگی و تعویض دنده‌ها به صدای جا رفتن آن به دقت گوش دهید، چنانچه صدای متفاوت و عجیبی شنیدید، از رفتن به تعمیرگاه غافل نشوید.
- اگر بعد از جا رفتن دنده ماشین، دوباره به حالت خلاص برگشت احتمال دارد که غلاف کشویی و یا دنده شما دچار ساییدگی شده باشد. همچنین امکان دارد بلبرینگ‌ها و بوش‌های داخلی دچار خرابی شده باشند.
- اگر اهرم دنده نیز خراب باشد ممکن است دنده بد جا بیافتد و با صدایی نیز همراه باشد.
- مورد دیگر که باعث بد جارفتن دنده شما می‌شود عملکرد نادرست ماهک دنده است که وظیفه جابه‌جایی کشویی دنده را برعهده دارد.
- اختلال در صفحه سلکتور نیز که وظیفه جابه‌جایی دنده‌ها را بر عهده دارد نیز می‌تواند این مشکل را ایجاد کند. برای همین حتما شکستگی و یا روغنی بودن آن باید چک شود.
در کنار تمام موارد گفته شده، عدم عملکرد صحیح فلایوی که کار تعویض دنده را بر عهده دارد نیز می‌تواند باعث سخت جا رفتن دنده شما شود. پس حتما بررسی کنید که شکستگی و یا فرسودگی نشده باشد.
بخوانید: نشانه ها و دلایل خرابی گیربکس
۴. وجود مشکل در سیستم کلاچ
مشکلات زیادی ممکن است برای کلاچ خودرو شما پیش بیاید که شما تاثیر آن را روی عملکرد دنده ها ببینید. مثلا ممکن است سیم کلاچ ماشین شما سفت یا خشک شده باشد که باعث شده سیستم انتقال قدرت به مشکل خورده و دنده جا نمی‌رود. البته احتمال دارد که سیم کلاچ شما کیفیت لازم را نیز نداشته باشد. احتمال تمام شدن دیسک صفحه کلاچ را نیز درنظر بگیرید، چرا که در این حالت صفحه کلاچ به سختی درگیر می‌شود و دنده جا نمی‌رود. همچنین اگر مایع هیدرولیک که در سیلندر اصلی کلاچ جریان دارد با افزایش کارکرد ماشین دچار نشتی شده باشد،کلاچ و به تبع آن دنده را نیز با مشکل روبرو می‌سازد.
اگر هنگام خاموش بودن ماشین، دنده راحت‌تر از موقعی که ماشین روشن است جا می‌رود، پس یعنی مشکل از کلاچ شما است.
۵. خطاهای فردی و اشتباهات رانندگی
دقت کنید که آیا کلاچ را به خوبی فشار داده و به موقع نسبت به تعویض دنده اقدام می کنید؟ آیا خودروی شما خاموش نشده است و در حالی که خودرو روشن می باشد، نسبت به تعویض دنده اقدام کرده اید؟ برخی اوقات مشکلات کوچکی باعث می شود تا دنده ها به خوبی در جای خود قرار نگرفته و ما از آن ها بی اطلاع هستیم.
۶. استهلاک چرخ دنده ها
در صورتی که دنده های برنجی خورده شده و بیش از اندازه مستهلک شده و ساییدگی زیادی داشته باشند، به اصطلاح دنده پس می زند و با وجودی که دنده را به جا و محل خود وارد کرده اید، از جای خود خارج شده یا اصلا به درستی در جای خود قرار نمی گیرد.
هر دنده دارای 2 دندانه کوچک و بزرگ است، هدف دندان های کوچکتر پذیرش درگیری آستین توپی با حلقه همگام کننده است. اگر این دندانهای کوچک آسیب ببینند یا فرسوده شوند، تغییر دادن دنده سخت خواهد بود. و هنگامی که یک دنده تعویض می شود عملکرد دندان های بزرگتر این است که چرخ دنده شمارنده چرخشی را بچرخانند که انتقال را به شافت خروجی می فرستد. اگر دندان های بزرگ آسیب دیده یا فرسوده شده باشند تعویض دنده با صدا همراه خواهد بود.
۷. تنظیم کننده چرخ دنده
بین دو چرخ دنده مختلف ، یک دنده توپی وجود دارد که آنها را درگیر می کند. به عنوان مثال ، دنده توپی بین دنده اول و دنده دوم قرار میگیرد و همینطور بین دنده سوم و دنده چهارم می رود و مانند پلی در میان چرخ دنده ها عمل میکند.
از آنجا که دنده توپی به شافت گیربکس متصل است، نمی توان آن را آزادانه چرخاند. چرخ دنده توپی آسیب دیده یا فرسوده، هنگام تعویض دنده در گیربکس مشکل ایجاد میکند.
۸ . آستین توپی و جا نرفتن دنده ماشین
آستین توپی دنده های اصلی را با چرخ دنده توپی درگیر می کند. بسته به محلی که دنده تغییر مکان می دهد، آستین توپی می تواند به سمت راست و چپ حرکت کند. در واقع استین توپی مانند تحویل دهنده درگیری است که بین دنده اصلی و دنده توپی قرار دارد. دندانهای کوچکی روی استین دنده وجود دارد که همزمان با تغییر تعویض دنده در سیستم انتقال قدرت، با دندانهای حلقه synchro هماهنگ می شوند. اما اگر آستین توپی خراب یا فرسوده شود ، تغییر سیستم انتقال دنده دشوار خواهد شد.
۹. حلقه همگام ساز یا هماهنگ کننده
هدف از همگام ساز یا حلقه synchro درگیر کردن چرخ دنده بدون زحمت است. این حلقه از دندانهای کوچکی تشکیل شده است که به آن اجازه می دهد تا به آرامی توسط آستین توپی درگیر شود و سپس درون دنده اصلی قرار گیرد. اگر حلقه همگام سازی به نوعی آسیب ببیند یا از کار بیفتد، تغییر دادن انتقال مشکل خواهد بود.
۱۰. مشکلات مرتبط با آب و هوا و جا نرفتن دنده
در بعضی از مواقع مشکلاتی اعم از سرد بودن بیش از حد هوا باعث آسیب در سیستم انتقال نیروی خودروی شما می شود.
رانندگانی که در دمای زیر صفر زندگی و فعالیت می کنند ممکن است با مشکل یخ زدگی سلونوئید مواجه شوند. مشکل در سلونوئید مشکل جا نرفتن دنده را ایجاد میکند. البته می توانید با گرم نگه داشتن گاراژ و پارکینگ خود از این مساله جلوگیری کنید.
بخوانید: دلایل افزایش مصرف سوخت خودرو
