این مقاله را به اشتراک بگذارید
گیربکس خودرو یکی از مهم ترین بخشهای آن است. این قطعه حیاتی در حرکت کردن خودرو نقش اساسی دارد، سرعت موتور را تنظیم میکند و قدرت موتور را به چرخها انتقال میدهد.
گیربکس از قطعاتی به هم پیوسته تشکیل شده است که عملکردشان به هم وابسته است. سازوکار این قطعه طوری است که اگر هر بخش از آن خراب شود یا آسیب ببیند، کل سیستم با مشکل مواجه میشود. به همین دلیل نیاز است تا با علائم خرابی گیربکس آشنا شوید و به موقع برای رفع آن اقدام کنید.
نشانه های خرابی گیربکس که باید جدی بگیرید
همانطور که گفته شد، به دلیل اهمیت و نقش گیربکس در خودرو، در ادامه مطلب میخواهیم درباره علائم خرابی و دلایل آن صحبت کنیم. تا با توجه به این نکات بتوانید در سریعترین زمان ممکن، وجود مشکل و اختلال در عملکردگیربکس را تشخیص دهید.
۱. اگر هنگام حرکت صدای دنگدنگ یا وزوز میشنوید
معمولا بسیاری از ما صداهای خودرو را نادیده میگیریم. درحالیکه وقتی اتومبیل صدایی تولید میکند که طبیعی نیست باید خیلی سریع آن را بررسی کنیم.
اگر از اتومبیلتان در هنگام حرکت، صدای وزوز یا دنگ دنگ (کلانک) میشنوید، نشانه مشکلی درگیربکس است. این صدا را اصلا نادیده نگیرید، زیرا هرچه دیرتر اقدام کنید آسیب بیشتری به سایر اجزای آن وارد خواهد شد.
-
دلایل
احتمال دارد این مشکل به دلیل آسیب دیدگی چرخ دندهها یا یاتاقان باشد. شاید هم روغن گیربکس (واسکازین) بسیار کم است که به اجزای مختلف آن نمیرسد.
۲. اگر گیربکس دیر عمل میکند
سیستم گیربکس طوری طراحی شده است که به شما اجازه میدهد دندهها را به راحتی و به سرعت تغییر دهید. بنابراین اگر حس میکنید در هنگام دنده عوضکردن، گیربکس بهخوبی واکنش نشان نمیدهد و کمی تأخیر دارد، نشانه مشکل در آن است.
-
دلایل
ممکن است این مشکل به دلیل نشت یا آلودگی روغن گیربکس، نگهداری نادرست از گیربکس یا حتی نفوذ ناخواسته آب در قطعات آن به دلیل افتادن خودرو در سیلاب باشد. اگر این مشکل رفع نشود، میتواند با گرمای بیشازحد به قطعات داخلی آن آسیب برساند. بنابراین آن را سرسری نگیرید.
۳. اگر بوی سوختگی از خودرو حس میکنید
احساس بوی سوختگی از ماشین هرگز نشانه خوبی نیست. بوی سوختگی میتواند نشانه مشکلات متعددی باشد، اما به اولین چیزی که باید شک کنید گیربکس است. داغ شدن بیشازحد روغن گیربکس میتواند بوی سوختگی تولید کند.
-
دلایل
معمولا این مشکل به دلیل نشت روغن یا کمشدن مقدار آن رخ میدهد. اگر روغن نشت کند یا دیربه دیر آن را عوض کنید که سطح آن زیاد پایین بیاید، نمیتواند بهخوبی اجزای گیربکس را خنک کند. به دلیل گرمای ناشی از قطعات گیربکس بوی سوختگی از روغن به مشام میرسد.
همیشه سطح و وضعیت روغن گیربکس را بررسی کنید. بااینحال اگر این اتفاق افتاد، نگران نشوید؛ فقط سریعتر ماشین را نزد مکانیک ببرید.
۴. اگر از زیر ماشین مایع نشت میکند
دیدن مایع در جایی که نباید وجود داشته باشد، معمولا یکی از مشخصترین نشانهها است. بهترین راه برای اینکه متوجه شوید مایع از کجا نشت کرده است این است که چند تکه مقوا را زیر اتومبیلتان در جایی که آن را پارک کردهاید قرار دهید. بعد مقوا را بیرون بکشید و نشت مایعات را مشاهده کنید.
رنگ روغن گیربکس قرمز است، بنابراین اگر لک قرمز روی مقوا میبینید روغن گیربکس نشتی دارد. نشت روغن ازگیربکس میتواند به آسیب دیدگی شدید چرخ دندهها منجر شود. بااینحال برخی روغنهای گیربکس هستند که قرمزرنگ نیستند. در این صورت میتوانید ماشین را به مکانیک نشان دهید تا با ابزارهای پیشرفتهتری محل نشت مایع را پیدا کند.
-
دلایل
برخی از دلایل نشت روغنگیربکس خرابی واشرها یا مهر و موم محفظه گیربکس، آسیبدیدگی چرخدنده، آسیب دیدگی کاسه نمد یا حتی پایین آمدن سطح روغنگیربکس باشد.
۵. اگر دنده به سختی جا میرود
این نشانه در دندههای اتوماتیک و دستی به دو صورت خودش را نشان میدهد. برای دندههای دستی، وقتی هنگام دنده عوضکردن احساس میکنید صدا میشنوید یا بهزحمت دنده جا میرود، احتمالا کلاچ فرسوده شده و باید آن را تعویض کنید. شاید هم یکی از همگامسازهای گیربکس (سنکرونها در مجموعه سنکرونایزر گیربکس) فرسوده شده یا آسیب دیده است.
اما درباره ماشینهای دنده اتومات، تغییر شدید و ناگهانی دنده به دنده دیگری که نتوانید تشخیص دهید میتواند نشانه خرابیگیربکس باشد.
-
دلایل
نشتی روغنگیربکس، خرابی تغییردهنده دنده، کابل آن یا دریچه گیربکس، فرسودگی یا شکستن قطعات داخلی و کم یا کثیفبودن روغنگیربکس میتواند از دلایل این مشکل باشد. برای تشخیص علت درست، ماشین را به مکانیک بسپارید.
بخوانید: دلایل لرزش دنده خودرو
۶. اگر ماشین در حالت خلاص است ولی سروصدا میکند
صدای لرزش و ضربه لزوما نشانه هشدار یا مشکل نیست، اما اگر ماشین در حالت خلاص صدا تولید کند، معمولا نشانه مشکل درگیربکس است. گاهی میتوان صرفا با تعویض روغنگیربکس مشکل را برطرف کرد. اما اگر مشکل رفع نشد و باز هم در حالت خلاص از ماشین صدا میشنوید، باید آن را به مکانیک بسپارید.
-
دلایل
اگر مقدار روغنگیربکس کم باشد یا چرخدندهها و قطعات داخلی سیستم گیربکس آسیبدیده باشند، ممکن است این صداها و لرزش را احساس کنید.
۷. اگر چراغهای چک موتور روشن میشوند
هنگامیکه چراغهای هشدار در داشبورد روشن میشوند، یعنی در سیستمهای زیر کاپوت مشکلی وجود دارد که نباید از آنها چشم پوشی کرد. مخصوصا اگر چراغ چک موتور روشن شود. این موضوع به موتور و اجزای آن بستگی دارد و معمولا اولین چیزی که باید بررسی کنید گیربکس است. بهاحتمال زیاد گیربکس داغ کرده است.
-
دلایل
داغی بیشازحد گیربکس ممکن است به دلیل معیوب بودن سنسورهای سرعت، مشکل در سلونوییدهای گیربکس یا لغزش درگیربکس باشد. ماشین را به مکانیک نشان دهید تا مشخص کند که مشکل از کجاست. در ماشینهای دنده اتومات ممکن است بتوان با بررسی کدهای کامپیوتر آن مشکل را پیدا کرد.
۸. اگر پدال کلاچ درست کار نمیکند
اگر در هنگام کلاچ گرفتن مجبور میشوید پا را زیاد بالا بیاورید یا بیشازحد پایین ببرید یا کلاچ بهراحتی آزاد نمیشود، ممکن است نشاندهنده خرابی گیربکس باشد. در این صورت باید سیستم تنظیمکننده کلاچ را مجددا تنظیم کنید.
-
دلایل
این مشکل ممکن است به دلیل تنظیم نبودن سیستم عملکرد کلاچ مانند سیم یا صفحه کلاچ رخ دهد. اگر کلاچ زیاد پایین است، ممکن است دلیلش نشتی مایع هیدرولیک یا نقص در اتصالات سیستم هیدرولیک باشد که عملکرد صحیح کلاچ به آن بستگی دارد.
اگر کلاچ زیاد بالاست، ممکن است دیسک یا صفحه کلاچ فرسوده باشد و نیاز به تعویض داشته باشد.
بخوانید: تشخیص زمان تعویض دیسک و صفحه کلاچ
۹. اگر ماشین لرزش دارد و دور موتور بالا میرود
اگر گاهی لرزشهایی در اتومبیل حس میکنید، دلیلش این است که اجزای داخلی سیستم گیربکس دچار ساییدگی شده است. اگر اینطور باشد، باید هر چه سریعتر به آن رسیدگی کنید وگرنه خرج زیادی روی دستتان خواهد گذاشت.
-
دلایل
اگر قطعات داخلی سیستم گیربکس فرسوده شده باشند یا روغنگیربکس کافی نباشد، بخشهای مختلف گیربکس روی هم ساییده میشوند و اصطکاک زیادی به وجود میآید.
بههمیندلیل دور موتور بالا میرود و ماشین لرزش و تکان دارد.
۱۰. اگر خودرو روی دنده است اما حرکت نمیکند
آیا تاکنون برایتان اتفاق افتاده است که ماشین را روی دنده درایو (در ماشینهای اتومات) یا روی دنده یک قرار دادهاید اما حرکت نمیکند؟ این مشکل به خرابی گیربکس ارتباط دارد. احتمالا سطح روغن آن کاهش یافته است. این یک مشکل جدی است و باید فورا ماشین را پیش مکانیک ببرید.
دلایل
اگر سطح روغنگیربکس کاهش یابد، با وجود اینکه خودرو روی دنده قرار دارد، ماشین حرکت نمیکند. دلایل کاهش سطح روغن میتواند نشت روغن، تعویض نکردن به موقع آن یا شکستن دریچه مخصوص آن باشد.
۱۱. اگر اتومبیلتان قدرت کافی ندارد
اگر موتور خودرویتان به درستی کار میکند اما ماشین قدرت کافی ندارد، از علائم خرابی گیربکس است. در این صورت باید آن را به مکانیک نشان دهید.
-
دلایل
این مشکل ممکن است به دلیل ازکارافتادن قطعات داخلی سیستم یا نشتی روغنگیربکس باشد. دلیل دیگر ممکن است داغشدن بیشازحد گیربکس باشد. وقتی گیربکس داغ میکند، یعنی روغن به قسمتهای داخلی آن نمیرسد. این امر باعث میشود گیربکس آسیب ببیند.
بخوانید: چرا شتاب خودرو به مرور کم میشود؟
گیربکس قلب خودروی شماست. معمولا یک خرابی جزئی در یکی از اجزای آن میتواند کل سیستم را درگیر کند و به سایر اجزای آن آسیب جدی وارد کند. این کار باعث میشود هزینههای زیادی را متحمل شوید. برای جلوگیری از این مشکل، بهمحض مشاهده علائم خرابی گیربکس برای رفع آن اقدام کنید.
